Warmtepomp [5x Voordelen + 6x Nadelen]

De meest voorkomende vorm van verwarming in ons land is nog altijd de op gas gestookte verwarmingsketel. Maar nieuwbouwprojecten krijgen al geen gasaansluiting meer.

Maar wat moet je dan? Het meest populaire alternatief voor de gasketel is de warmtepomp.

Maar wat is een warmtepomp nu eigenlijk en wat zijn de voor- en nadelen? Dat lees je hieronder.

Wat is een warmtepomp?

Een warmtepomp werkt op elektriciteit en maakt op handige manier gebruik van de al aanwezige warmte in een bron. Het gaat hierbij om natuurlijke bronnen:

• de bodem;
• de buitenlucht;
• een waterbron.

Deze warmte wordt omgezet in bruikbare energie om je huis mee te verwarmen en je huishouding van warm water te voorzien.

Doordat de warmtepomp op stroom werkt, zal het stroomverbruik in je huis toenemen. Het gasverbruik neemt echter af. Doordat de gasprijs stijgt is een warmtepomp een interessante investering.

Doordat de CO2 afstoot ook flink afneemt, wordt de warmtepomp gezien als een duurzaam alternatief voor de gasgestookte cv-ketel.

Wat zijn de voordelen van een warmtepomp?

Hieronder zetten we de belangrijkste voordelen van een warmtepomp even voor je op een rijtje. Onder deze opsomming gaan we dieper in op deze genoemde voordelen.

• Energiebesparing;
• Verwarmen en koelen mogelijk;
• Subsidie;
• Toekomstbestendig;
• Minder CO2 uitstoot.

1. Energiebesparing

Volgens berekeningen bespaar je met een warmtepomp gemiddeld tussen de €250 tot €1.500 per jaar op je energiekosten ten opzichte van een HR-ketel. In dit bedrag is de meerprijs die je aan elektriciteit betaald reeds verrekend.

2. Verwarmen en koelen mogelijk

Met een warmtepomp is het mogelijk om via watergedragen vloerverwarming je huis te koelen. Dit gaat niet om ijskoude temperaturen, maar om enkele graden lager dan de temperatuur in huis.

Met lucht/water warmtepomp is het mogelijk om actief te koelen. Bij het actief koelen draait het systeem zich om en stroomt er kouder water door het vloerverwarmingssysteem. Bij actief werkt de warmtepomp om het water te koelen, vandaar de term actief koelen.

Actief koelen kost daardoor ook meer energie dan passief koelen.

Met een grond/water warmtepomp of een water/water warmtepomp is passief koelen mogelijk. De betekent dat de compressor, die het water helpt op te warmen uitstaat. Met de compressor op non-actief stroomt er een watertemperatuur van ongeveer 15 °C door de vloerverwarmingsbuizen, waardoor de vloer aangenaam koel aanvoelt. Omdat de compressor uitstaat, wordt de term passief koelen gebruikt.

Passief koelen is zuiniger dan actief koelen.

3. Subsidiemogelijkheden

Er is subsidie voor warmtepompen. Er zijn geen standaard subsidiebedragen voor de warmtepompen. De subsidiebedragen verschillen wel per type en merk en is afhankelijk van het vermogen. De warmtepomp moet wel een label van A++ of hoger hebben in 2024.

Hieronder zie je de gemiddelde subsidies per soort warmtepomp. Zo krijg je een idee wat je kunt verwachten aan subsidie.

Lees hier meer over subsidies voor warmtepompen.

4. Toekomstbestendig

Met de aanschaf van een warmtepomp kies je voor een duurzame warmtevoorziening. De gasaansluiting gaat er hoe dan ook een keer uit. Met het oog op deze nieuwe ontwikkelingen is het dan ook verstandig hierop in te spelen en te kiezen voor een verwarmingssysteem waar je in de toekomst mee vooruit kan.

5. Minder CO2 uitstoot

Een warmtepomp is een milieuvriendelijke oplossing. Vergeleken met een HR-ketel op gas is de CO2 uitstoot van een warmtepomp een stuk lager:

• Bij een hybride warmtepomp is dit zo’n 25% lager;
• Bij een volledige warmtepomp met de buitenlucht als bron: zo’n 35% lager;
• Bij een volledige warmtepomp met bodembron: zo’n 50% lager.

Wat zijn de nadelen van een warmtepomp?

Zijn er eigenlijk ook nadelen aan een warmtepomp verbonden? Als nadelen worden genoemd:

1. Prijziger dan enkel een cv-ketel

Een all-electric als ook de meer voordelige hybride warmtepomp zijn toch duurder dan een HR-ketel. Een goede HR-ketel kun je al installeren voor €2000. Een hybride warmtepomp op een bestaande HR-ketel kost toch al gauw €3.000. Het voordeel van een (hybride) warmtepomp zijn natuurlijk de lagere kosten, zeker als je zonnepanelen laat installeren. Maar de initiële investering is gewoon hoger.

2. Isolatie noodzakelijk

Om het beste rendement uit je warmtepomp te halen is het belangrijk dat je huis is geïsoleerd.

Met een complete isolatieschil zorg je dat er minder of geen warmte uit huis verdwijnt. Een complete isolatieschil bestaat uit dakisolatie, (spouw)muurisolatie, vloerisolatie en ook kunststof kozijnen met HR glas.

Bij veel warmteverlies (in de winter) moet de verwarming steeds bijspringen om je huis op de gewenste temperatuur te houden. Voor een warmtepomp kan de warmteverlies te groot zijn waardoor het in huis niet aangenaam warm wordt.

Is je huis niet zo goed geïsoleerd, dan is het slim om daar eerst in te investeren. Via de links vind je meer informatie over de verschillende isolatiemaatregelen.

• Dakisolatie informatie;
• Uitgebreide informatie over vloerisolatie;
• Complete gids over spouwmuurisolatie;
• Kunststof kozijnen informatie.

Bij een matig geïsoleerd huis is het slim om voor een hybride warmtepomp te kiezen.

Isolatie maakt je huis niet alleen geschikt voor een warmtepomp, het zorgt ook voor aangenaam warm huis en een lagere energierekening.

3. Laag temperatuur verwarmingssysteem heeft de voorkeur

Je kunt een warmtepomp aansluiten op een normale centrale verwarming. Het nadeel is dat de warmtepomp hard moet werken wat extra stroom kost.

Een warmtepomp is een laag temperatuur verwarmingssystemen (afgekort LTV). Dit betekent dat een warmtepomp het water opwarmt tot ongeveer 55 ℃. Een normaal systeem verwarmt tot 80 ℃.

Een warmtepomp werkt het beste samen met andere LTV verwarmingssystemen zoals een vloerverwarming of LTV radiatoren.

Lees hier meer over LTV systemen.

Kan een warmtepomp jou huis niet goed verwarmen, dan kun je beste kiezen voor een hybride systeem. Zo kan je HR-ketel bijspringen als de warmtepomp de gewenste temperatuur niet kan bereiken.

4. Geluidsoverlast?

Lawaai van de buitenunit wordt soms als nadeel genoemd. De meeste mensen met een warmtepomp hebben echter geen last van dit geluid. Wel is het zo, dat het per merk kan verschillen hoeveel geluid de warmtepomp produceert.

Er bestaan ook ombouwkasten die het brommende geluid dempt.

5. Heb ik voldoende ruimte in huis?

Een warmtepomp kost gemiddeld meer ruimte in huis dan een cv-ketel. Ook is er bij een split warmtepomp of een monoblock warmtepomp een buitenunit nodig, wat in de buitenruimte plek kost. Dus het is soms passen en meten om een (hybride) warmtepomp te installeren.

6. De buitenunit is een lelijk apparaat

Bijna niemand is fan van de buitenunit. Het is groot beige apparaat dat je tuin of gevel ontsiert. Gelukkig is er wel een oplossing. Er zijn veel verschillende omkastingen die buitenunit verbergen en ook nog het geluid kunnen dempen.

Werking warmtepomp

Een warmtepomp werkt op basis van natuurkundige principes zoals verdampen en condenseren. De warmtepomp neemt warmte op bij het verdampen van een vloeistof en geeft warmte af bij het condenseren van een vloeistof.

Wat zijn de belangrijke onderdelen van een warmtepomp?

De vier belangrijkste onderdelen van de warmtepomp zijn de verdamper, de compressor, de condensor en expansieventiel.

• Warmte ophalen (verdamper);
• Warmte samenpersen (compressor);
• Warmte afgeven (condensor);
• Warmte dalen (expansieventiel).

Hoe werkt een warmtepomp?

Een warmtepomp werkt als volgt:

1. In een gesloten systeem stroomt er koudemiddel wat de warmte overneemt van de omgeving (lucht, bodem of water). Dit gaat langs de verdamper in het warmtepompsysteem en het koudemiddel wordt gasvormig;
2. De compressor in het warmtesysteem zet het gas onder druk waardoor de temperatuur stijgt.
3. Het koudemiddel gas stroomt naar een condensor. Hier geeft het gas zijn warmte af, waarmee het cv-water of boiler/buffervat water wordt verwarmd.
4. Het koudemiddel gas wordt weer vloeibaar en stroomt door een expansieventiel waar de druk en temperatuur weer lager wordt. Het afgekoelde vloeibare koudemiddel stroomt terug naar de bodem of buitenunit van een lucht/water warmtepomp, waar het proces opnieuw begint.

Werkt een warmtepomp wel als het buiten koud is?

Ook wanneer de temperatuur van de buitenlucht onder het vriespunt zakt, kan de warmtepomp nog steeds zijn werk doen.

Bij een temperatuur van zo’n -10 ℃ zal de warmtepomp nog ongeveer 75% van zijn vermogen leveren.

Is je huis niet goed genoeg geïsoleerd dan is een hybride warmtepomp de beste oplossing.

Is je interesse gewekt voor een warmtepomp? Vraag hier vrijblijvend offertes aan bij warmtepomp specialisten.

Kan een warmtepomp bij een nieuwbouwwoning?

Een warmtepomp is nu verplicht bij de bouw van nieuwbouwhuizen. Het meest wordt gekozen voor een all-electric warmtepomp, omdat een nieuwbouwwoning zeer geïsoleerd is en de investering in een grond/water warmtepomp vaak te hoog is voor de projectontwikkelaar en koper.

Laat je een nieuwbouwhuis bouwen of krijgt je woning een zeer grondige renovatie? Bij nieuwbouw kun je het beste kiezen voor een grond/water warmtepomp. Het is wel de meest kostbare warmtepomp, maar levert ook de meeste besparing op.

Lees onder het kopje ‘Grond/water warmtepomp‘ meer over dit type warmtepomp.

Bestaand huis

Heb je een bestaand huis dan kun je het beste kiezen voor een hybride warmtepomp. Deze kun je namelijk op je bestaande HR-ketel laten aansluiten.

Maar ook ‘standalone’ warmtepompen zijn mogelijk. Deze zijn alleen duurder, dan een hybride warmtepomp.

Soorten warmtepompen

Hieronder vind je de verschillende soorten warmtepompen. Voor uitgebreide beschrijvingen kun je terecht in de gids: Warmtepomp [Soorten – Kosten – Terugverdientijd]

Lucht/water warmtepomp

Een lucht/water warmtepomp is de meest gekozen warmtepomp. De lucht/water warmtepomp komt in verschillende variaties en gebruikt lucht als warmtebron.

1. Buitenlucht/water warmtepomp

Dit type warmtepomp gebruikt de buitenlucht om warmte uit te halen. Dit kan via een monobloc of split opstelling.

Monobloc: Hierbij staat het gehele warmtepompsysteem buiten. Via leidingen stroomt het water van monoblock buitenunit naar de cv.

Split: Hierbij heb je een buitenunit die warmte uit de buitenlucht onttrekt. Via de binnenunit wordt een buffervat, het cv-systeem of boilerwater verwarmd.

Je hebt een buitenlucht/water warmtepomp in zowel all-electric / standalone als hybride variant. Bij all-electric/standalone zorgt de warmtepomp voor 100% van de warmte. Een hybride niet, die wordt ondersteund door een HR-ketel.

2. Hybride lucht/water warmtepomp

Dit type warmte werkt hetzelfde als een lucht/water warmtepomp, maar wordt ondersteund door een bestaande of nieuwe HR-ketel. Als er te veel warmteverlies in huis is springt de HR-ketel bij. Bij een hybride systeem zorgt de HR-ketel ook vaak voor het verwarmen van tapwater.

Een hybride warmtepomp is geschikt ook geschikt voor matig of redelijke geïsoleerde huizen. Een standalone niet, die heeft een goed geïsoleerd huis nodig om te kunnen verwarmen.

Een hybride lucht/water warmtepomp kan zowel via een monobloc of split opstelling werken.

3. Hybride ventilatielucht/water warmtepomp

Naast de buitenlucht/water warmtepomp bestaat er ook nog de ventilatielucht/water warmtepomp. Dit is een warmtepomp die ventilatielucht uit een mechanisch ventilatiesysteem hergebruikt. Ook deze ventilatielucht/water warmtepomp wordt ondersteund door een HR-ketel.

Lucht/lucht warmtepomp

Bij een lucht/lucht warmtepomp wordt er warme lucht in huis geblazen. Een lucht/lucht warmtepomp is ook wel bekend als een airco. Deze kan zowel warme lucht als koele lucht blazen.

Grond/water warmtepomp

Bij een grond/water warmtepomp wordt de bodem gebruikt als warmtebron. Een grond/water warmtepomp wordt het meest toegepast bij nieuwbouw.

Een grond/water warmtepomp is een gesloten systeem. Dit betekent dat door gesloten leidingen koudemiddel circuleert en via de warmtepomp het cv-water en tap water wordt verwarmd.

Er zijn zowel grond/water warmtepompsystemen die buiten als binnen staan. Welke het beste past, verschilt per situatie.

Rendement van grond/water warmtepomp

Het rendement bij warmtepompen worden gemeten in COP (Coefficient of Performance) en SCOP. (Seasonal Coefficient of Performance).

De COP geeft aan hoeveel elektriciteit er nodig is om een bepaalde hoeveelheid aan warmte op wekken. Bijvoorbeeld bij een COP van 4, zorgt 1 deel aan elektriciteit voor 4 delen aan warmte.

Een grond/water warmtepomp heeft een gemiddelde COP van 4,5.

Bij SCOP gaat het om de gemiddelde COP over een jaar gemeten. Bij een lucht/water warmtepomp is de COP lager in de winter en gemiddeld hoger in de zomer.

Bij een grond/water warmtepomp is de COP constant door het jaar heen, waardoor het rendement door het jaar heen hetzelfde is.

Horizontaal en verticaal

De meest gebruikte variant is via een bodemlus die verticaal in de grond zit. Deze zit tot soms wel 150 meter diep. Al vanaf ongeveer 20 meter heeft de bodem een warmte die door het jaar heen constant blijft. Zo is de bodem vanaf een bepaalde diepte zowel in de winter als zomer even warm.

Er bestaat ook de horizontale variant. Hierbij zitten lussen met koudemiddel een paar meter onder de grond. Hiervoor moet je wel een grote tuin hebben, soms tot wel 400 m². In de praktijk worden er geen horizontale grond/water warmtepompen geïnstalleerd bij woningen.

Er is ook een variant die niet diep en niet breed is. Deze heten aardwarmtekorven. Deze komen in kuil van 3 meter diep in de tuin te liggen en halen ook de warmte uit de bodem. Deze korven vragen minder ruimte dan de horizontale geïnstalleerde grond/water warmtepomp.

Water/water warmtepomp

Bij dit type warmtepomp wordt er warmte gehaald uit het bodemwater. Grondwater heeft net als de bodem een constante warmte, waardoor het zowel tijdens de koude periodes als de warme seizoenen voor warmte zorgt.

Een water/water warmtepomp is een open systeem. Dit betekent dat er bodemwater naar boven wordt gepompt en hier de warmte uit wordt onttrokken.

Het koude water gaat weer terug de grond, warmt weer op en wordt opnieuw naar boven gepompt.

Wat er bij gezegd moet worden: Een water/water warmtepomp wordt praktisch nooit geïnstalleerd bij woningen, enkel bij fabrieken en gebouwen.

Warmtepompboiler

Een warmtepompboiler zorgt voor warm tapwater in huis. Een gewone warmtepomp zorgt voor warm cv-water op ongeveer 45 °C. Dit is een te lage temperatuur voor tapwater en kan zorgen voor schadelijke bacteriën in het water.

Daarom heb je een warmtepompboiler nodig die zorgt dat het tapwater boven de 65 °C is waardoor het veilig in gebruik ins voor bijvoorbeeld de douche of keuken.

Buffervat ter ondersteuning

Bij sommige warmtepompen wordt (sterk) aangeraden om een buffervat bij het systeem te plaatsen.

Een buffervat is een vat van bijvoorbeeld 500 of 3000 liter waarin warm water wordt opgeslagen. Het buffervat zit tussen de warmtepomp en de vloerverwarming of radiator in.

Het vat zorgt dat het warmtepomp niet gaat pendelen wat zorgt voor energie besparing. Zonder buffervat moet de warmtepomp steeds uit en aan springen (pendelen) om aan de warmtevraag te voldoen, wat elektriciteit kost.

Doordat de warmtepomp met een buffervat niet steeds uit en aan hoeft te schieten verleng je de levensduur van de warmtepomp. Bepaalde onderdelen, met name de compressor slijten minder snel met een buffervat in het warmtepompsysteem.

Tapwater en cv-water met een buffervat

Een standaard buffervat zorgt enkel voor warm cv-water. Er zijn ook buffervaten die zowel voor cv-water als warm tapwater zorgen. Deze worden ook wel hygiëne buffervaten genoemd. Deze lijken dus op een warmtepompboiler.

Ook al bestaan er buffervaten die zowel warm cv-water als tapwater verzorgen, is het geen warmtepompboiler.

Gratis offertes aanvragen voor een warmtepomp

Het belangrijkste bij de aanschaf is dat je goed advies krijgt over welke warmtepomp voor jouw huis en jouw situatie geschikt is.

Vraag hieronder warmtepomp offertes aan om te vergelijken. Geheel gratis en vrijblijvend.