Expansievat Vervangen [Waarom-Wanneer-Kosten]

Heb je het vermoeden dat het expansievat bij de cv-ketel zijn langste tijd heeft gehad? Dan is het tijd om het te vervangen.

Het expansievat – ook wel drukvat genoemd – is een onmisbaar onderdeel voor je centrale verwarmingssysteem. Doordat het water in je cv-ketel wordt verwarmd, neemt de druk in de leidingen toe. Het expansievat moet dus in orde zijn…

In deze gids vind je meer over hoe je een expansievat vervangt.

Waarvoor heeft een cv-ketel een expansievat?

Om je huis te verwarmen wordt het water in de cv-ketel opgewarmd. Door de verwarming van het water zet het uit; het watervolume neemt toe.

Opwarming: De meeste cv-installaties zijn gesloten systemen. Het metaal van de buizen en radiatoren is niet flexibel en kan deze uitzetting van het water niet opvangen. Er zal daarom extra ruimte gemaakt moeten worden om het toegenomen watervolume op te vangen.

Afkoeling: Wanneer het water weer afkoelt, daalt het watervolume in de leidingen en radiatoren.

Het expansievat is bedoeld om deze drukverschillen op te vangen.

Laat een cv-onderhoudsmonteur je expansievat te vervangen. Vraag gratis offertes voor cv-ketel onderhoud.

Wat kost een nieuw expansievat?

De prijs van een nieuw expansievat hangt onder meer af van de volgende factoren:

De inhoud van het expansievat: De inhoud van een expansievat voor een woning varieert van 18 liter tot 50 liter. Een CV-installateur kan een goede berekening maken wat de inhoud van het expansievat in jouw situatie moet zijn. Hoe groter het volume, hoe duurder het expansievat.

De voordruk van het expansievat: Een hogere voordruk betekent een hogere aanschafwaarde.

Het merk van het expansievat: Verder is het merk van het expansievat nog bepalend voor de prijs.

Gemiddeld gezien bedraagt de prijs voor een nieuw expansievat zo’n €50.

Voor het vervangen je expansievat kost inclusief werkloon gemiddeld €130.

Hoe werkt een expansievat?

Een expansievat is een eivormig vat, meestal rood van kleur. Het hangt vlakbij de cv-ketel. Het vat bestaat uit twee ruimtes die gescheiden zijn door een rubberen vel, een membraan genoemd.

In de ene ruimte van het expansievat zit het cv-water, in de andere ruimte zit een soort gas, meestal een onder druk gebrachte stikstof.

Bron foto: https://en.wikipedia.org/wiki/Expansion_tank

Een expansievat vangt de drukverschillen als volgt op:

• Gas is een stof die ‘indrukbaar’ is. Wanneer de druk in de cv-installatie toeneemt, door de verwarming van het water, zal het membraan opbollen naar de ruimte gevuld met de stikstof. Dit komt omdat het water hier tegenaan drukt. Hierdoor wordt het drukverschil grotendeels opgevangen.
• Mocht de druk te hoog worden dan wordt via het overdruk- of veiligheidsventiel water geloosd. Dit ventiel bevindt zich aan de onderkant van het expansievat. Meestal zal dit niet nodig zijn, het expansievat is vaak al met de juiste druk gevuld, zodat het ontsnappen van water via het ventiel vrijwel niet voor zal komen.

Wanneer moet je een expansievat vervangen?

Mocht je aan een nieuwe cv-ketel toe zijn, dan is dit vaak ook een goed moment om je expansievat te vervangen.

Ongeveer op de helft van de levensduur van een ketel zal het expansievat moeten worden vervangen. Het is slim om het expansievat te vervangen voordat het vat kapot is.

Hoe lang gaat een expansievat mee?

De gemiddelde levensduur van een expansievat ligt rond de 7 jaar. Hoe vaak je een expansievat moet vervangen hangt van de kwaliteit het merk.

Het is in ieder geval goed om door de cv-installateur te laten beoordelen wat de staat van het expansievat is. Het vervangen van een expansievat kan dan gelijk met de installatie van een nieuwe cv-ketel gebeuren.

Dit is doorgaans goedkoper dan hier later nog een installateur voor te laten komen. Bovendien is het expansievat in aanschaf helemaal niet zo duur.

Lees hier uitgebreide informatie over het vervangen van je cv-ketel.

Lekkend expansievat

De belangrijkste reden om een expansievat te vervangen is dat het membraan na verloop van tijd gaat lekken.

Doordat het membraan van rubber is, zal het door de jaren heen poreus gaan worden. Wanneer het membraan lek is, dan zal het cv-water in het expansievat gaan lekken naar de ruimte met het gas.

Dit zal uiteindelijk betekenen dat het expansievat de drukverschillen van de cv-installatie niet goed meer op kan vangen.

Wanneer het membraan stuk is, dan zal het gehele expansievat vervangen moeten worden.

Er zijn een aantal zaken die erop kunnen wijzen dat het membraan van je expansievat lek is:

1. Tikken op het expansievat

Je kunt dit testen door met een metalen voorwerp op je expansievat te tikken. Dit kan alleen bij een afgekoelde installatie. Tik tegen de bovenste helft en vervolgens tegen de onderste helft van het expansievat.

Normaal gesproken hoor je dan twee verschillende geluiden. De bovenkant hoort een beetje dof te klinken, de onderkant juist hol. Mochten beide kanten hetzelfde geluid opleveren, dan is het vat waarschijnlijk geheel gevuld met water en is het membraan stuk.

Deze methode is echter niet 100% betrouwbaar, bij sommige vaten kun je het verschil in geluid gewoon minder goed waarnemen.

2. Druk neemt af (ook na het bijvullen)

Een ander teken dat het expansievat niet goed meer werkt, is dat de druk in de cv-installatie heel snel afneemt.

Heb je bijvoorbeeld de cv-installatie net bijgevuld met water waardoor de druk op normale hoogte is, maar zakt de druk binnen enkele dagen naar een te laag peil, dan kan dit ook wijzen op een niet meer goed functionerend expansievat door een lekkend membraan.

Sluit in dat geval wel andere oorzaken uit.

3. Juist hoge druk

Een lek in het membraan kun je verder nog herkennen aan een heel snel oplopende druk tijdens het opwarmen van de installatie.

Bijvoorbeeld een druk die dan oploopt van 1,5 bar naar 2,5 bar of zelfs nog hoger.

4. Manometer

Een cv-installateur kan een test doen met een manometer.

Hiermee meet hij de voordruk in het expansievat. Hierbij mag er geen water uit het ventiel komen.

Welke soorten expansievaten zijn er en welke moet je kiezen?

Om te bepalen welke soort voor jouw cv-installatie geschikt is, moet je rekening houden met de volgende factoren:

Statische hoogte: Dit is de hoogte van de installatie gemeten vanaf de cv-ketel tot aan de hoogste radiator in je huis.

Vermogen van de cv-ketel: Hoe hoger het vermogen van je cv-ketel, hoe groter de inhoud van je expansievat moet zijn.

De voordruk: afhankelijk van jouw cv-installatie zal er een voordruk van 0,5 of 1 bar nodig zijn.

De meest gangbare expansievaten bij een gemiddelde woning zijn expansievaten tussen de 18 en 35 liter, met een druk van 0,5 of 1 bar.

Welk expansievat heb ik nodig bij mijn cv-ketel?

Niet elk soort cv-ketel past bij elk soort expansievat. In het overzicht hieronder zie je bij welk type cv-ketel en centrale verwarming installatie, je wat voor soort expansievat je moet kiezen.

Hoe wordt een expansievat vervangen?

Het vervangen van een expansievat verloopt in de volgende stappen:

1. De stekker van de cv-ketel wordt eruit gehaald.
2. De vul-/aftapkraan wordt op de slang aangesloten, deze wordt opengezet zodat het water eruit kan lopen. Komt er geen water meer uit dan is de cv-installatie leeg.
3. Het expansievat wordt losgedraaid van de ophangbeugel.
4. Om een waterdichte verbinding te krijgen wordt er teflontape op het schroefdraad aangebracht.
5. Het nieuwe expansievat wordt op de ophangbeugel vastgedraaid.
6. Het cv-systeem wordt weer bijgevuld met water.
7.  Aan de bovenzijde van de beugels waar het expansievat aan gemonteerd is, bevindt zich een ontluchtingsnippel. Deze wordt opengedraaid totdat er water uitkomt. Vervolgens wordt de ontluchtingsnippel weer dichtgedraaid. Indien nodig wordt hierna nog weer wat water bijgevuld.
8. De kranen worden dichtgedraaid en de vulslang eraf gehaald. De installatie is nu klaar voor gebruik.

Waarom moet je een expansievat regelmatig ontluchten?

Nadat je expansievat is vervangen is het belangrijk om het regelmatig te ontluchten om tikken en borrelen in het cv-systeem te voorkomen. Dit kun je zelf doen of laten doen tijdens het onderhoud aan de cv-ketel. Hieronder de stappen.

1. Pak de ontluchtsleutel erbij. Pak een doekje, een bakje om water op te vangen.

2. Draai het ventiel van het expansievat open. Je hoort dan een sissend geluid. Houd het bakje bij het ventiel.

3. Als er voldoende lucht is ontsnapt komt er water uit. Draai het ventiel weer dicht.

4. Het expansievat is ontlucht.

Bron foto’s: praxis.nl

Het is belangrijk om naast het ontluchten van de expansievat ook de radiatoren te ontluchten. Hier vind je de stappen om een radiator te ontluchten.

Expansievat vervangen? Vraag offertes aan

Is je expansievat aan vervanging toe? Vraag gratis offertes aan bij meerdere cv-onderhoudsmonteurs.